پیشگفتار
پیشتر از خواندن (نا)شعر «آمبولانس سرکوب یا اثر دوپلر»، با دانلود رایگان کتاب Poetry as Method: Reporting Research Through Verse بیشتر با شعر تحقیقی (Research Poetry) آشنا شوید. شاید بپرسید چه شد که به این شعر بهاصطلاح «تحقیقی» رسیدم؟ زیرا میخواستم برای قالیشعرهایم و روند خلقشان مقدمهای بنویسم.
این سه مقاله هم در راستای آشنایی بیشتر با شعر تحقیقی به کارتان میآید (دانلود هر سه رایگان است). اولی را حتماً بخوانید!
۱- A Creative Writing Research Methodology
۲- Writing a Methodology for the New Millennium
۳- ish: How to Write Poemish (Research) Poetry
*****
آمبولانس سرکوب یا اثر دوپلر، یک (نا)شعر تحقیقی
۱
اثر دوپلر به زبان ساده
تابهحال به صدای آژیر آمبولانس، هنگامی که از کنارتان عبور میکند و سپس دور میشود، دقت کردهاید؟ حتماً متوجه شدهاید که صدای آژیر، هنگام نزدیک شدن آمبولانس، زیرتر (تیزتر) و هنگام دورشدن آن، بمتر به نظر میرسد. این تغییر در فرکانس صدا، همان چیزی است که به آن اثر دوپلر (Doppler Effect) میگویند.
اثر دوپلر توضیح میدهد که چرا وقتی منبع صدا (مثلاً آمبولانس) به ما نزدیک میشود، امواج صوتی آن فشردهتر میشود و فرکانسشان بالاتر میرود و صدای زیرتری ایجاد میکند. برعکس، وقتی منبع صدا (آمبولانس) از ما دور میشود، امواج کشیدهتر شده و فرکانسشان کاهش مییابد؛ بدینترتیب صدای بمتری تولید میشود.
(منبع: زومیت)
۲
صدای حاصل از برخورد لولهی فلزی به یک شیء صُلب، ناشی از نوسان مولکولهای لولهی فلزی پس از ضربه است. این نوسان، ارتعاشی خاص با فرکانس اصلی (f)، همراه با مجموعهای از صداهای فرعی هارمونیک یا تقریباً هارمونیک تولید میکند.
میانگین فرکانس صدای تولیدشده توسط ضربهٔ لوله را بهصورت تقریبی ۲۴۰۰ هرتز در نظر میگیریم.
منبع: United States Department of Justice (با دستبرد)
۳
فرمول دوپلر
۴
• فرکانس دریافتی از برخورد لولهی فلزی به جمجمه، وقتی آمبولانس سرکوب با سرعت ۱۰۰ کیلومتر بر ساعت (≈ ۲۸ متر بر ثانیه) به خودروی ناظر با سرعت ۷۲ کیلومتر بر ساعت (= ۲۰ متر بر ثانیه) نزدیک میشود: ۲۴۶۱ هرتز
• فرکانس دریافتی از برخورد لولهی فلزی به جمجمه، وقتی آمبولانس سرکوب با سرعت ۱۰۰ کیلومتر بر ساعت (≈ ۲۸ متر بر ثانیه) از خودروی ناظر با سرعت ۷۲ کیلومتر بر ساعت (= ۲۰ متر بر ثانیه) دور میشود: ۲۳۴۷ هرتز
هیچکدام از این دو صدا برای ناظر (رانندهٔ خودرو شخصی) قابل شنیدن نیست.
» مطلب پیشنهادی: پیرامون شعر سیاهگری (Blackout Poetry) + چند نمونه – ۱۴۰۳